Κάντε κλικ σε κάθε εικόνα για να δείτε λεπτομέρειες του βιβλίου.

~Ραδιόφωνο~

Η γλώσσα του ραδιοφώνου (Άντριου Κρίσελ)

13 Φεβρουαρίου - Παγκόσμια Ημέρα Κινηματογράφου και Ραδιοφώνου (βιβλιοπροτάσεις)

Το βιβλίο αυτό απευθύνεται σ’ αυτούς που είτε έχουν θεωρητικό ενδιαφέρον για το ραδιόφωνο και γενικότερα για τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας, είτε κάποια πρακτική σχέση με τη ραδιοφωνική παραγωγή. Οι σκοποί του μπορούν να διατυπωθούν με παραπλανητική απλότητα. Ο πρώτος είναι να προσδιορίσει τα διακριτικά χαρακτηριστικά του ραδιοφωνικού μέσου, συγκρίνοντάς το με άλλους τρόπους επικοινωνίας, ατομικούς και συλλογικούς, λογοτεχνικούς και οπτικούς, και επίσης αναπτύσσοντας μια θεωρία σημείων, κωδίκων και συμβάσεων βάση της οποίας το ραδιοφωνικό μέσο μεταδίδει τα μηνύματά του. Αλλά σ’ αυτή μου την προσπάθεια δεν ασχολούμαι τόσο πολύ με συγκεκριμένα μηνύματα ή κείμενα και τα βαθύτερα πολιτισμικά νοήματα ή τις “κυρίαρχες ιδεολογίες” τους, όσο με τον τρόπο που το ραδιόφωνο μεταδίδει ή διαμεσολαβεί στη μετάδοση ποικίλων μηνυμάτων. Ο δεύτερος σκοπός είναι να εξεταστεί η σημασία των χαρακτηριστικών του, όχι μόνο για τον ακροατή αλλά και για το δημοσιογράφο, το δάσκαλο και το δραματουργό και να διερευνηθούν οι δυνατότητές του στη μετάδοση πληροφοριών, κουλτούρας και ψυχαγωγίας.
Οι φαινομενικά αυθαίρετοι και ετερογενείς τίτλοι των κεφαλαίων απαιτούν κάποια επεξήγηση: Ασφαλώς το “Σχόλιο” δεν είναι κατηγορία εκπομπής όπως οι “Ειδήσεις και Επικαιρότητα” και ίσως μάλιστα θα έπρεπε να είχε ενταχθεί σ’ αυτές. Αλλά, όπως παραδέχονται όλοι όσοι έχουν εργαστεί στη ραδιοφωνική παραγωγή, είναι γνωστό πως τα προγράμματα είναι δύσκολο να καταταχθούν σε κατηγορίες ή να ταξινομηθούν ανάλογα με τις ιδιαίτερες τεχνικές μετάδοσής τους. Το ραδιοφωνικό θέατρο, για παράδειγμα, θα μπορούσε να θεωρηθεί ή ως μια ξεχωριστή κατηγορία προγράμματος ή, με βάση την τεχνική του, να ενταχθεί σε μιαν άλλη κατηγορία μαζί με το εκπαιδευτικό πρόγραμμα ή την ελαφρά ψυχαγωγία. Πράγματι θα μπορούσε να υποστηριχτεί ότι μ’ ένα συγκαλυμμένο τρόπο, η τεχνική του θεάτρου συχνά χαρακτηρίζει όλα τα είδη της παραγωγής τα οποία διαμορφώνονται με βάση το δικό του σχήμα της σύγκρουσης, της κρίσης και της έκβασης (Χίγκινς και Μος, 1982)”. Αλλά το γεγονός ότι υπάρχουν τουλάχιστον ονομαστικές διαφορές στις κατηγορίες εκπομπών, φανερώνει ότι δεν τις έχω συμπεριλάβει όλες. Με βάση τη διαπίστωση ότι το ακροατήριο δεν παρακολουθεί τόσο πολύ μεμονωμένες εκπομπές, αλλά απλά ακούει “ραδιόφωνο”, μια γενική ροή ή συνέχεια εκπομπών (Γουίλιαμς, 1974)”, η προσέγγιση που έχω υιοθετήσει είναι πραγματιστική. Έτσι παραλείπω συγκεκριμένες κατηγορίες εκπομπών και μεταπηδώ από μια κατηγορία ή τεχνική σε μιαν άλλη, εάν αυτή προσφέρει κάποια ιδιαίτερη αντίληψη του χαρακτήρα ή των δυνατοτήτων του ραδιοφώνου. Συνεπώς, ελπίζω ότι, ενώ τα είδη των εκπομπών που εξετάζω δεν αποτελούν τον πλήρη κατάλογο αυτών που μπορεί να μεταδώσει το μέσο, είναι τουλάχιστο διαφωτιστικά για το ραδιόφωνο γενικώς και αντιπροσωπεύουν και όσα έχω παραλείψει.

Γενικές αρχές ραδιοφωνικής τέχνης (Τίτος Αινείας)

Το ραδιόφωνο στην Ελλάδα (Ινστιτούτο Οπτικοακουστικών Μέσων)

~Κινηματογράφος~

Ο κινηματογράφος (Richard Platt)

Ένας πρωτότυπος και συναρπαστικός οδηγός της ιστορίας και της μαγείας του κινηματογράφου. Καταπληκτικές, ολοζώντανες φωτογραφίες μηχανών λήξεως και προβολής, ηθοποιών και στούντιο προσφέρουν την αυθεντική εικόνα της εξέλιξης του κινηματογράφου και της κατασκευής ταινιών.
ΔΕΙΤΕ τις πρώτες μηχανές τις πρώτες πολυτελείς κινηματογραφικές αίθουσες το αυθεντικό κοστούμι αλήτη του Τσάρλι Τσάπλιν ηθοποιούς του βωβού και του ομιλούντος κινηματογράφου ένα πραγματικό Όσκαρ
ΜΑΘΕΤΕ πώς κινούνται οι στατικές εικόνες πώς δουλεύει η μπάντα του ήχου τι κάνει το πραξινοσκόπιο πώς γίνονται οι εκρήξεις στα πλατό πώς ζωντανεύει ένα ψεύτικο σκυλί
ΑΝΑΚΑΛΥΨΤΕ τα μυστικά των ειδικών εφέ τα πολλά πρόσωπα του κινηματογραφικού μακιγιάζ την ιστορία των κινουμένων σχεδίων πώς φτάνει μια ταινία στην αίθουσα προβολής τον εσωτερικό μηχανισμό μιας χελώνας Νίντζα και πολλά, πολλά άλλα.

Η κρυφή γοητεία του κινηματογράφου (Θωμάς Μποτίνας)

Το βιβλίο αναφέρεται στον κινηματογράφο και απευθύνεται στο θεατή, επιχειρώντας να τον φέρει σε μια πρώτη επαφή γνωριμίας με τις άγνωστες πλευρές της «Τέχνης του Αιώνα μας». Αναφέρεται στην ιστορία του, στη γλώσσα του, στην αισθητική του, στη σημειολογία του, στην τεχνική και στην τεχνολογία του, στα προβλήματά του, στις σχέσεις του με τον θεατή, ακόμη και στον ίδιο τον θεατή. Επιχειρεί να είναι αναλυτικό, αλλά ταυτόχρονα συνοπτικό, να διεισδύει στο βάθος κάθε αντικειμένου, όντας όμως απλό και κατανοητό. Σκοπός του να συμβάλει στο ξεπέρασμα της αντίληψης που έχει επιβάλλει η λογική των μέσων μαζικής επικοινωνίας, αναζητώντας και επιδιώκοντας τη μετατροπή του θεατή, από παθητικό αποδέκτη σε θεατή-κριτή.

Η γλώσσα του κινηματογράφου (Μάρσελ Μαρτέν)

Το βιβλίο που κρατάτε είναι ένας απολογισμός, μια γενίκευση και μια συστηματοποίηση των κατακτήσεων της έβδομης τέχνης. Ο συγγραφέας του με σαφήνεια, αντικειμενικότητα κι ανεξαρτησία αναλύει το θέμα του. Έχοντας πλήρη γνώση της γοργής εξέλιξης της κινηματογραφικής αισθητικής, αποφεύγει τις δογματικές απόψεις, τις προφητείες και τα καλουπιάσματα. Έξω από την ανάλυσή του δεν αφήνει ούτε τα πολλαπλά τεχνικά ζητήματα της κινηματογραφικής δημιουργίας, που η μυθοποίησή τους αποτελεί συνήθως τη μεγάλη αδυναμία των ποικιλώνυμων ειδικών και των εστέτ. Ο Μαρσέλ Μαρτέν μας μαθαίνει τη γραμματική του κινηματογράφου. Κι από την άποψη αυτή μπορεί να θεωρηθεί κλασικό τούτο το βιβλίο του.

Κοινωνιολογία του κινηματογράφου (Νίκος Κολοβός)

[…] Δεν υπάρχει μόνο μια «κοινωνιολογική» άποψη της θεωρίας ή της κριτικής του κινηματογράφου. Δηλαδή μια άποψη που με παρεμπίπτοντα τρόπο αναφέρεται, π.χ. στον κινηματογράφο ως κοινωνικό θεσμό, ως οργανωμένο τομέα παραγωγής, ως μέσο επικοινωνίας, ως ιδεολογικό μηχανισμό, στο μέτρο που μελετά ένα καλλιτεχνικό προϊόν ή πραγματεύεται ένα γενικότερο αισθητικό ζήτημα. […] Ερεθίσματα για το γράψιμο του βιβλίου αυτού αποτέλεσαν μια πολύχρονη και παθιασμένη σχέση με τον κινηματογράφο. Μια παράλληλη ανάγκη για την συστηματοποίηση ορισμένων γνώσεων και την καταγραφή συγκεκριμένων προβληματισμών, που προήλθαν απ’ αυτή τη σχέση. Μια σειρά μαθημάτων που παρακινήθηκε να δώσει ο συγγραφέας στο «Λαϊκό Πανεπιστήμιο» της Εταιρίας Θεσσαλικών Ερευνών στο Βόλο, και στα Ελεύθερα Ανοιχτά Πανεπιστήμια διαφόρων πόλεων της Ελλάδας. […]

Μουσική και κινηματογράφος (Κώστας Μυλωνάς)

Το βιβλίο μας δείχνει με σαφήνεια και απλότητα τη λειτουργία της μουσικής στον κινηματογράφο, από τα πρώτα του βήματα έως τις μέρες μας. Με συγκεκριμένα παραδείγματα από τη φιλολογία της έβδομης τέχνης μας βοηθάει να ξαναδούμε (και να ξανακούσουμε) αγαπημένες σκηνές που έχουν σημαδέψει την ευαισθησία μας.

Κινηματογράφος και ιστορία (Μαρκ Φερρό)

Ο κινηματογράφος, ως αδιαμφισβήτητος ιστορικός παράγοντας, ασκεί την επιρροή του χάρη στα ιδιαίτερα εκφραστικά του μέσα. Ωστόσο, οι ιστορικοί μόλις τώρα έχουν αρχίσει να συνειδητοποιούν ότι ο κινηματογράφος, είτε πρόκειται για ντοκιμαντέρ είτε για ταινίες μυθοπλασίας, με τον ρητό λόγο που χρησιμοποιεί καθιστά προσπελάσιμο το υπορρητό και συνιστά ένα αρχείο ανεκτίμητης ιστορικής αξίας. Από τη Μεγάλη Χίμαιρα του Ρενουάρ μέχρι το Επώνυμο: Λακόμπ, Όνομα: Λυσιέν του Λουί Μαλ, από τον Εβραίο Συς μέχρι τον Τρίτο άνθρωπο του Κάρολ Ριντ, από το Μ. ο Δολοφόνος του Φριτς Λαγκ μέχρι το Σταυροί στο μέτωπο του Κιούμπρικ, ο Μαρκ Φερρό αναδεικνύει τις πολλαπλές αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στην ιστορία και τον κινηματογράφο, οι οποίες επιτρέπουν την καλύτερη κατανόηση των παλαιοτέρων κα των σύγχρονων κοινωνιών.

Το μυθιστόρημα στον κινηματογράφο (Μάκης Μωραΐτης)

“Το έργο μου είναι να σας κάνω ν’ ακούσετε, να σας κάνω να αισθανθείτε και, πάνω απ’ όλα, να σας κάνω να δείτε”. (Τζότζεφ Κόνραντ, 1897)
“Το έργο που προσπαθώ να πετύχω πάνω απ’ όλα είναι να σας κάνω να δείτε”. (Ντέιβιντ Γκρίφφιθ, 1913)
Οι δύο αυτές φράσεις αναγγέλλουν την ιστορική συνάντηση λογοτεχνίας και κινηματογράφου, που τροφοδότησε την έβδομη τέχνη σ’ όλη τη διάρκεια του αιώνα.
– Πως συντελείται η μεταφορά ενός μυθιστορήματος στην οθόνη;
– Πως μετασχηματίζεται και οπτικοποιείται ο γραπτός λόγος;
– Πόσο πιστή στο κείμενο μένει η ταινία;
– Πόσο εμπλουτίζει ή φτωχαίνει το θέμα, την αφήγηση και την τεχνική, τους ιστορικούς και πολιτιστικούς ορίζοντες του πρωτοτύπου;
Τέτοια ζητήματα, γοητευτικά για τον αναγνώστη και το θεατή των έργων, κρίσιμα για το συγγραφέα, το σεναριογράφο, τον κινηματογραφιστή, τον κριτικό, εξετάζονται διεξοδικά, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, σ’ αυτό το συλλογικό τόμο. Τα κείμενα αναφέρονται σε κλασσικά μυθιστορήματα των Τζόζεφ Κόνραντ, Έμιλυ Μπροντέ, Τζακ Λόντον, Χέρμαν Μέλβιλ, Χένρυ Τζέημς, Γουΐλιαμ Θάκεραιη και Μπραμ Στόουκερ, όπως μεταφέρθηκαν στον κινηματογράφο από τους Άλφρεντ Χίτσκοκ, Γουΐλιαμ Γουάιλερ, Μάικλ Κέρτιζ, Τζων Χιούστον, Πήτερ Μπογκντάνοβιτς, Στάνλεϋ Κιούμπρικ, Βέρνερ Χέρτζογκ, Φράνσις Φορντ Κόππολα.

Αισθητική και σημειωτική του κινηματογράφου (Γιούρι Λότμαν)

Ο κινηματογράφος μας μιλάει. Μας μιλάει με πολλές φωνές που σχηματίζουν σύνθετες αντιστήξεις και θέλει να τον καταλάβουμε.
Το βιβλίο αυτό δεν κάνει μια συστηματική ανάλυση των στοιχείων της κινηματογραφικής γλώσσας, δεν είναι μια γραμματική του κινηματογράφου. Ο σκοπός του είναι να φορμάρει το θεατή στην ιδέα ότι υπάρχει μια κινηματογραφική γλώσσα.
Στην τέχνη, η σχέση ανάμεσα στη γλώσσα και το περιεχόμενο των μεταδιδόμενων μηνυμάτων δεν είναι ίδιο με τη σχέση των άλλων σημειωτικών συστημάτων: η γλώσσα εδώ είναι περιεχόμενο και η ίδια, που συχνά γίνεται αντικείμενο του μηνύματος. Αυτό εφαρμόζεται πλήρως στην κινηματογραφική γλώσσα. Δημιουργημένη με ακριβείς καλλιτεχνικούς και ιδεολογικούς σκοπούς, τους υπηρετεί, αναμιγνύεται μαζί τους. Το να καταλάβεις τη γλώσσα ενός φιλμ, σημαίνει ότι κάνεις ένα βήμα προς την κατανόηση της καλλιτεχνικής και ιδεολογικής λειτουργίας του κινηματογράφου.
Μέσα από τα έργα του Μελιές, του Αϊζενστάιν, του Ντζίγκα Βερτόφ, του Αντονιόνι, της Ντυρά και πολλών άλλων σκηνοθετών, ο συγγραφέας αναλύει στο βιβλίο του την ψευδαίσθηση της πραγματικότητας, τα προβλήματα του πλάνου και του μοντάζ, τα στοιχεία και τα επίπεδα της κινηματογραφικής γλώσσας, κλπ.

Αισθητική του κινηματογράφου (Henri Agel)

Ο κινηματογράφος είναι Τέχνη κι από την άσκηση ακόμα της δραστηριότητάς του. Μένει μόνο να μάθουμε, αν στην ιστορικήν ανέλιξη η λειτουργία της Τέχνης δεν αλλάζει καθώς πάει από τον “μυθικό” στο ρεαλιστικό κόσμο, και αν ο κινηματογράφος, που γεννήθηκε τελευταία, ύστερα από τις άλλες Τέχνες, δεν έχει για μόνο προορισμό την καταγραφή του πραγματικού, πράμα που θα την διαφοροποιούσε από τις άλλες τέχνες.

Θεωρία του κινηματογράφου (Siegfried Kracauer)

Η ειλικρίνεια επιβάλλει να προειδοποιήσω τον αναγνώστη ότι το βιβλίο που κρατάει στα χέρια του δεν περιέχει όλα όσα ενδεχομένως περιμένει αυτός να του δώσει. (. . .) Αποκλειστικό αντικείμενό του είναι η μαυρόασπρη ταινία, όπως εξελίχθηκε από τη φωτογραφία. Ο λόγος που περιορίζομαι σ’ αυτό το θέμα είναι μάλλον προφανής: Επειδή ο κινηματογράφος δεν είναι ένα μέσο πολύ περίπλοκο, η καλύτερη μέθοδος για να διεισδύσει κανείς στον πυρήνα του είναι ν’ αντιπαρέλθει, τουλάχιστο προσωρινά, τις λιγότερο ουσιώδεις ιδιότητες και παραλλαγές του. (. . .) Με λίγα λόγια, το βιβλίο αυτό φιλοδοξεί να φανερώσει στον αναγνώστη την εσώτερη φύση της κινηματογραφικής ταινίας. (. . .)

Εισαγωγή στη σκηνοθεσία του κινηματογράφου & της τηλεόρασης (Μάριος Ρετσίλας)

Ο κινηματογράφος είναι μια γλώσσα, μια «παγκόσμια γλώσσα» όπως έλεγε και ο Ζαν Επστάιν. Τους κανόνες της «γραμματικής» και του «συντακτικού» αυτής τη γλώσσας έχει ως στόχο του να παραθέσει το βιβλίο αυτό, το οποίο δεν έχει πρόθεση να προβεί σε αισθητικές, φιλοσοφικές, ή άλλου είδους αναλύσεις, καθώς μάλιστα πλούσια είναι η βιβλιογραφία σε θεωρητικές μελέτες για την ιστορία, τη φιλοσοφία, την αισθητική, τη σημειολογία αλλά και την τεχνική του κινηματογράφου και της τηλεόρασης, στις οποίες ο ενδιαφερόμενος μπορεί να ανατρέξει. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου επιχειρείται μια συστηματική καταγραφή των κανόνων που ισχύουν για τη μεταφορά ενός κειμένου σε εικόνες, με λογική δομή που έχει αρχή, μέση και τέλος, ανεξάρτητα από το αισθητικό της αποτέλεσμα (. . .)

Η τεχνική του σύγχρονου κινηματογράφου (Αλκίνοος Ξανθάκης)

Η ιστορία της τέχνης του κινηματογράφου (Georges Sadoul)

Ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου (Κηθ Ρήντερ)

Ο κινηματογράφος, σαν εμπορική επιχείρηση, άρχισε στις 28 Δεκεμβρίου του 1895, στον Γκραν Καφέ, στο Παρίσι, όπου οι Αδελφοί Λιμιέρ από τη Λυών οργάνωσαν την πρώτη κινηματογραφική προβολή με εισιτήριο.
Σε λιγότερο από δύο μήνες, στις 2 Φεβρουαρίου 1896, έγινε και η πρώτη δημόσια προβολή στο Λονδίνο, στην Πολυτεχνική σχολή της οδού Ρίτζεντ.
Η καινούργια μορφή τέχνης άρχιζε ήδη να δείχνει τη θαυμαστή της ικανότητα να εξαπλώνεται πέρα από τα εθνικά σύνορα με ταχύτητα που δεν επιβραδύνθηκε ποτέ. Σε αυτό το εισαγωγικό κεφάλαιο δίνονται τεχνικές, κοινωνικές και αισθητικές λεπτομέρειες της ανάπτυξης του μέσου, στην Ευρώπη και την Αμερική, μέχρι το τέλος του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου.

Ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου (Σώτη Τριανταφύλλου)

Στην “Ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου” του Κηθ Ρήντερ παρακολουθήσαμε την πορεία του κινηματογράφου από την προϊστορία του (την εφεύρεση της φωτογραφίας, τα οπτικά παιχνίδια της βικτωριανής εποχής, κλπ.) μέχρι τα μέσα περίπου της δεκαετίας του ’70. Από τότε ο κόσμος άλλαξε και μαζί του άλλαξε ο κινηματογράφος. Άλλαξε και το κοινό του. […] Στον τόμο αυτό, θα παρακολουθήσουμε την ιστορία του κινηματογράφου από το 1976 ως το 1992 (περίπου), μέσα από μερικές φωτογραφίες και υλικό σχετικά με ό,τι συνέβη πάνω, μπροστά και πίσω απ’ τις οθόνες. Μαζί με τον κινηματογράφο αυτής της εποχής, ξετυλίγεται και η δική μας ζωή, αυτή που σώθηκε μέσα στις σκοτεινές αίθουσες.

Λεξικό αισθητικών και τεχνικών όρων του κινηματογράφου (Γιώργος Διζικιρίκης)

Το λεξικό αυτό έχει σπουδαστικό χαρακτήρα και αποβλέπει όσο μπορεί να δώσει με σαφήνεια ορισμένες δασικές γνώσεις για τα αισθητικά και τεχνικά ζητήματα του κινηματογράφου, σε κείνους που ενδιαφέρονται με σοβαρότητα γι’ αυτόν, είτε είναι απλοί φίλοι του, είτε έμμεσα και άμεσα ενδιαφερόμενοι εργάτες του. Αποβλέπει επίσης και στην εκλαΐκευση (όσο βέβαια αυτό είναι δυνατό) για θέματα που από τη φύση τους χαρακτηρίζονται ως αμφιλεγόμενα ή δυσκολονόητα (όπως είναι ορισμένα θεωρητικά ζητήματα στην περιοχή του υπαρξισμού ή της φαινομενολογίας ή του στρουκτουραλισμού, της γλωσσολογίας, της ψυχανάλυσης και της φιλοσοφίας της τέχνης), όλα γνώσεις (συχνά πολύ αντιφατικές μεταξύ τους), που επηρεάζουν εντούτοις άμεσα τον σύγχρονο κινηματογράφο. Εξάλλου εκλαΐκευση δε σημαίνει υποχρεωτικά εκχυδαϊσμό. Το λεξικό δεν περιέχει θέματα ιστορίας του κινηματογράφου, βιογραφίες και ονόματα σκηνοθετών, εκτός μόνο εκείνων που το όνομα τους συνδέεται με θεωρητικά ζητήματα. Πιστεύω επίσης ότι δεν αδικώ καμία από τις διάφορες απόψεις, προσπαθώντας να συμμορφώνομαι με το “αίτημα της αμεροληψίας”, όπως συνήθως απαιτούν πολλοί για τη συγγραφή ενός λεξικού. Δεν ξεχνώ εντούτοις και την αξιοσημείωτη άποψη του Χέγκελ όταν μιλούσε για μια “αμερόληπτη” ιστορία της φιλοσοφίας (που νομίζω ότι ισχύει το ίδιο και για ένα αμερόληπτο λεξικό του κινηματογράφου): “Το αίτημα της αμεροληψίας δεν έχει τις πιο πολλές φορές κανένα άλλο νόημα παρά πως ο δάσκαλος της ιστορίας της φιλοσοφίας οφείλει να συμπεριφέρεται σαν νεκρός στην παράσταση της φιλοσοφίας, να την πραγματεύεται σαν κάτι αποχωρισμένο από το πνεύμα του να αρκείται με τη γνώση της σκέψης των άλλων. Την αλήθεια μπορούμε μόνο να τη γνωρίσουμε, όταν είμαστε εκεί παρόντες με το ίδιο μας το πνεύμα, η απλή γνώση δεν δείχνει πως είναι κανείς πραγματικά εκεί παρών” (“Einleitung in die Geschichte der Philosophie”, Hamburg, 1966). Γι’ αυτό και δεν παραλείπω και τις δικές μου απόψεις.

12 μαθήματα για τον κινηματογράφο (Βασίλης Ραφαηλίδης)

Το βιβλίο αυτό χρωστάει την ύπαρξή του σε μια παρεξήγηση και μια απαίτηση. Παρεξήγηση γιατί, αυτός που το ‘γραψε δεν είχε ιδέα ότι πως οι σημειώσεις που κράτησε για να βοηθηθεί στην προφορική ανάπτυξη μιας σειράς μαθημάτων για τον κινηματογράφο, που οργάνωσε τον Οκτώβριο του ’69 το Πνευματικό και Καλλιτεχνικό Κέντρο “Ώρα”, θα περνούσαν στο χαρτί μέσω ενός μαγνητοφώνου, κι απαίτηση γιατί, οι 120 τακτικοί ακροατές ζητούσαν επίμονα και έγγραφη μαρτυρία για τα πολλά και σκόρπια που λέχτηκαν κείνα τα βράδια, μέσα σε μια φιλική ατμόσφαιρα, που ούτε σχολείο θύμιζε, ούτε σοβαροφανή, από καθέδρας, διάλεξη.
Όταν ανέλαβα την υποχρέωση να μιλήσω για τον κινηματογράφο σε μια σειρά σεμιναρίων με το γενικό θέμα “Η τέχνη και οι σύγχρονες τάσεις”, δεν είχα και πολύ σαφή ιδέα για το τι έπρεπε να πω και πώς έπρεπε να φερθώ σ’ ένα ακροατήριο που πλήρωνε για ν’ ακούσει πράγματα που για μένα ήταν κοινοτοπίες. Για να εξιλεωθώ απέναντί τους και ν’ απαλύνω την ενοχή μου για γνώσεις που υποτίθεται πως θα μετέδιδα επί χρήμασι σ’ ανθρώπους που, αν μου το ζητούσαν οι ίδιοι, θα τους έλεγα περίπου τα ίδια στο σπίτι μου -και μάλιστα δωρεάν-, θεώρησα υποχρέωση να βάλω τα καλά μου στο πρώτο μάθημα, κι επιπλέον να φορέσω και γραβάτα! […]

Ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου (Μαρίνος Κουσουμίδης)