Οι Τουρκοαιγύπτιοι στην Ηλεία (1825)

Οι Τούρκοι ενωμένοι με τους Αιγυπτίους προσπάθησαν να καταπνίξουν την επανάσταση. Ο Ιμπραήμ αρχηγός των Αιγυπτίων αποβιβάστηκαν με το στόλο του στη Μεθώνη. Στόχος του ήταν να καταπνίξει την επανάσταση στην Πελοπόννησο και στη συνέχεια να κυριεύσει το Μεσολόγγι. Ο Κολοκοτρώνης υποπτεύθηκε ότι ο Ιμπραήμ θα πορευόταν μέσα από την Ηλεία και θ’ άρπαζε όλα τα εφόδια για να τα στερήσει από τους πολιορκημένους Μεσολογγίτες. Ειδοποίησε την κυβέρνηση αλλά δεν ακούστηκε και τα εφόδια έπεσαν στα χέρια του Ιμπραήμ. Ωστόσο ο Σισίνης φρόντισε να εξασφαλίσει πολλές οικογένειες στο χωριό Πόρτες της Αχαΐας για να έχει έτοιμες δυνάμεις να αντισταθούν στον εχθρό.

Οι Αιγύπτιοι μπήκαν στον Πύργο στις 6 Νοεμβρίου 1825 και τον λεηλάτησαν. Ο Χρύσανθος Σισίνης έστησε ενέδρα με 300 ένοπλους και απελευθέρωσε 400 αιχμαλώτους. Αργότερα ο Ιμπραήμ με 2000 ιππείς και 5000 πεζούς μπήκε στην Ηλεία λεηλατώντας και καταστρέφοντας. Την πρώτη αντίσταση συνάντησε στην Αγουλινίτσα, όπου μέσα στη λίμνη έγινε μια ιδιόρρυθμη μάχη. Ο Ιμπραήμ έφτασε στον Πύργο, τον λεηλάτησε για δεύτερη φορά και προχώρησε για την Αμαλιάδα και τη Γαστούνη.Ένα τμήμα των Αιγυπτίων του Ιμπραήμ, κατέβηκε από τη Γαστούνη στο Βαρθολομιό, όπου εκεί συγκρούστηκε με μικρή δύναμη οπλιτών που είχαν κατέβει από το κάστρο Χλεμούτσι για ανεφοδιασμό. στο μεταξύ έφτασαν για βοήθεια 800 οπλοφόροι με αρχηγούς το Βέρρα και το Γεωργάκη Βαρθολομιώτη. Η μάχη κρατούσε για έξι 6 ώρες. Δυστυχώς όμως ενώ οι έλληνες νικούσαν, έπιασε βροχή και χάλασε τα όπλα τους. Έτσι οι Αιγύπτιοι έκανα έφοδο και δεν άφησαν κανένα ζωντανό.

Ο Ιμπραήμ έφυγε από τη Γαστούνη και περνώντας από την Ανδραβίδα, τα Λεχαινά και την Πάτρα, έφτασε στο Μεσολόγγι. Ο Χουσεϊν Μπέης, με ισχυρό στρατό που έστειλε ο Ιμπραήμ πέρασε από τη Γαστούνη, τη λεηλάτησε για δεύτερη φορά, και μετά στράφηκε προς το μοναστήρι της Σκαφιδιάς. Εκεί 300 ένοπλοι Πυργιώτες ανάγκασαν τους Αιγυπτίους να φύγουν. Την άλλη μέρα ο Χουσεϊν πέρασε από το μοναστήρι Φραγκαπήδημα όπου και κει αποκρούστηκαν οι εφορμήσεις του Ιμπραήμ.

Μετά την πτώση του Μεσολογγίου ο Ιμπραήμ θέλησε να καταπνίξει την επανάσταση στο Μοριά, γι’ αυτό ξεκίνησε με βάση τη Μεθώνη να υποτάξει πρώτα τη δυτική Πελοπόννησο. Στις 6 Απριλίου 1827 οι δυνάμεις του μπήκαν αιφνιδιαστικά στον Πύργο σφάζοντας και αιχμαλωτίζοντας. Έφτασαν μετά μέσα από την Αμαλιάδα στη Γαστούνη την οποία λεηλάτησαν. Από τη Γαστούνη ένα τμήμα κατευθύνθηκε προς την Πάτρα και ένα προς το Χλεμούτσι. Οι Τουρκοαιγύπτιοι άρχισαν την πολιορκία ενώ ο Ιμπραήμ ενεργούσε αποκλεισμό από τη θάλασσα. Επί τρεις εβδομάδες οι πολιορκημένοι αντιστέκονταν γενναία, αλλά εξαιτίας της δίψας και της έλλειψης βοήθειας, αποφάσισαν να παραδοθούν με τον όρο να πάνε όπου ήθελαν.

Στις 4 Μαΐου παραδόθηκε το κάστρο, αλλά η συμφωνία δεν τηρήθηκε. Οι αρχηγοί ρίχτηκαν στη φυλακή και ελευθερώθηκαν αργότερα με τη μεσολάβηση του Θ. Κολοκοτρώνη. Οι δυνάμεις του Ιμπραήμ προχώρησαν μετά προς την Πάτρα, εξουδετερώνοντας την αντίσταση που πρόβαλε στη θέση Δροσελή Λεχαινών μικρή δύναμη οπλοφόρων με αρχηγό τον καπετάν Κων/νο Ανδραβιδιώτη.

Αφού ο Ιμπραήμ έφυγε από την Ηλεία, ο τόπος ξαναζωντάνεψε. Η ώρα της ελευθερίας είχε σημάνει με τη Ναυμαχία στο Ναυαρίνο.

Ιστορική έρευνα και επιμέλεια: Θέμης Μαντάς, εκπαιδευτικός – συγγραφέας

ΣΧΕΤΙΚΑ